
Yapay Zekanın Geleceği ve Mesleklere Etkisi
Cambridge Üniversitesinde açılan yeni merkez, gelişen yapay zekâların heyecan verici imkânların yanı sıra tehlikelerini de düşünürken aslında yapay zekanın ne olduğu konusundaki fikirlerimizi sorgulamazı sağlıyor.
“Alien” (Uzaylı) filminde ekibe ihanet eden Ash isimli insansı robot ve 2015 yılında vizyona girmiş Ex Machina’da ki robot Ava karakterine kadar. Kafamızdaki oluşmuş yapay zeka algısı, teknolojik gelişmelere ve yapay zekalı robotlara karşı önyargımızın oluşmasında etkisi olmadığını söylemek kesinlikle yanlış olur. Yapay zeka ve robot bilimi “yenilenen geri dönüşler(tepkiler) ” giderek daha arttığı bugünlerde, bu açıklamayı yapmak istedik. Oxford üniversitesi gibi bazı üniversitelerinde katkılarıyla açılan Yapay Zeka Merkezi (Cambridge) ,Cambridge Sanat ve Sosyal Beşeri Bilimler Araştırmalar Merkezi tarafından da desteklenen ortak girişimdir.
Farklı konu alanlarında uzman bir çok kişi tarafından bir araya getirilen merkezin amacı ise, yapay zeka alanından hızla ilerleyen bu gelişmelere göre oluşan imkan ve zorlukların araştırılması. Yapay zeka üzerinde daha ölçülebilir ve elverişli bakış açısı oluşturmak. Yeni kurulan bu merkezin geliştirilmesinde yardım elini uzatan CSER (Varoluşsal Araştırma Merkezi) Yönetici konumunda olan Dr.Sean yapay zekaların bu araştırma merkezinde genişçe yer aldığını belirtti. Dr.Sean :”Son yıllarda çok fazla gelişmenin yaşanması; birtakım alt sınırların aşılmasına sebep oldu, bu da araştırmanın etki yarattığını ve ilerlediğini gösteriyor.” Dedi.
Sandığımızdan Daha Az Akıllı
Yapay zeka gazete manşetlerinde yer alsa ve son dönemde çıkan popüler filmlerin bazı endişelere oluşmasına neden olsa da şuan günümüzde kullanımı oldukça kısıtlıdır. Günümüz yapay zekaları, satranç oynamak, arama motoru olarak arama yapmak, şehirde gezinme gibi kısıtlı görevleri yerine getirebiliyorlar. Bunlar yapay zekaların kısıtlı zekalara sahip olduklarını gösterir. Şu an ise elimizde problemleri çözme yetisine sahip veya insanı bile boş verin bir köpeğin bilinci kadar akla sahip bir yapay zeka yoktur.
Bu ölçümlere göre araştırma merkezi aslında yapay zekaların gündeme getirilen ciddi sorunları farkına varılmasına neden olurken , aynı zamanda yapay zekanın aklının günümüze göre kısıtlı olduğunu gösteriyor.
Yapay Zekanın Avantajı ve Dezavantajları
Yapılan bazı araştırmalara göre yapay zekaların ve yapay zeka ile oluşturulmuş sistemlerin meslekleri tehdit etmediğini göstermektedir. Bazı meslekler zamanla unutulup gitse bile bu yapay zekanın meslekler üzerinde bir dezavantaj olarak görülmüyor. Bunun sebebi ise bazı meslekler kaybolsa bile yapay zeka sayesinde yeni mesleklerin de ortaya çıkacağı. Aslına bakarsak insan gücünün daha çok ön planda olduğu mesleklerin olumsuz etkilenmeyeceğini söyleyemeyiz. Ancak yeni meslek grupları da bu farkı gayet kapatabilir.
Sağlıktan tutun üretime ve hatta haberleşme teknolojisine kadar yapay zekanın ne kadar önemli olduğuna sizlerde şahit olmuşsunuzdur. En önemli avantajlardan biri de insan tarafından oluşan hatanın sıfıra inmesi. Zaman ve enerjiden de bu sayede tasarruf edilmiş oluyor. Ayrıca iş kazaları gibi ciddi yaralanmalarda azalmalarda bir başka faydasıdır. Tüm bunları ele aldığımızda yapay zekaların hem maddi hem de zaman anlamında faydası olduğunu söyleyebiliriz. Böylece daha az sürede daha çok üretim yapmak mümkün hale gelmiş oluyor.
Ayrıca yapay zekalar yorulmak, dinlenmek nedir bilmiyor. Yıllık izine ayrılması, rapor alım evde dinlenmek gibi bazı zamansal problemlerinde yaşanmamasına neden oluyor. Ayrıca bu robotlar çalışma saatleri gibi bir kısıtlaması da yok. Dilerseniz 7 gün 24 saat üretim yaptırtabiliyorsunuz. Böylece çok daha hızlı üretim yapılmış ve hata payının da oldukça düşük olduğunu görüyoruz.
Günümüzde sıklıkla görülen esnek çalışma modeli gelecekte belki yeni çalışma modeli de olabilir. İnsanlar işlerine uzaktan müdahale ederek yapabilir hale gelebilir. Ancak dezavantajları da var tabi, işsizlik gibi. Günümüzde bu tarz yapay zeka sistemi oldukça maliyetli. Yüksek maliyetlerle bu işlerin yapılması ve hala bu alanda iş gücünün fazla olmamasından dolayı sürdürülebilirliği düşüktür. Empati kurmaması ve duygularının olmaması ayrıca yaratıcı anlamda düşüncesiz olması insan gücüne göre dezavantajlarından biri.
Mesleklerin Geleceği
Yapılan bazı araştırmalara göre Yapay Zekanın kullanılmaya başlandığı bazı şirketlerde bu nedenlerde ötürü işten çıkarmaların olmadığını öne sürdü. Hatta yapay zeka sistemlerini kullanan bazı firmalar insan gücüne daha çok ihtiyaç duyuyor. Bu sisteme geçen firmalar yapay zekaya işleri devredip gidemiyor. Aynı insanda olduğu gibi yapay zekaların adaptasyon süreci gibi bilginin işlenmesi ev karar algoritmaları gibi zaman kavramı devreye giriyor.
Yapay zekaların algoritmasının stabil çalışması için insan tarafından verilerin girişinin sağlanması da gerekiyor. Yeni öğrenme sürecinde makinelerin yaptığı hataların tespiti gibi süreç boyunca insan gücüne ihtiyaç duyuluyor.
Yapay Zekanın Avantajlı Hale Getirilmesi Hakkında
Gelecek 10-20 yıl içerisinde yapay zekaların ve teknolojinin hayatımıza daha çok nüfus edeceğini göreceğiz. Eğitimden sağlığa ulaşıma ve üretime kadar pek çok alanda varlığını hissedeceğiz gibi gözüküyor. Dolayısıyla hızlı adapte olup daha kısa sürede bilgiyi işleyip hazır hale gelen sistemlerin avantajlı hale geleceğini tahmin ediyoruz. İş gücünün sürdürülebilmesi açısından edinmemiz gereken bazı beceriler var.
Öncelikle zihnimizin ve beden sağlığımızın ve hatta yaşam konforumuzun iyi olması gerekiyor. Geleceğe dönük ve sürdürebilir düşüncelere odaklanmalıyız. Kendi mesleğimiz ile ilgili gelişmeleri, uzmanların görüşlerini takip etmemiz ve kendimiz bu alanda geliştirmemiz gerekiyor. Bu alanda rakiplerimizden farklı neler yapabileceğimizi düşünmemiz gerekiyor. İleri görüşlü düşünebilir ve öngörülü olmak için kendimizi geliştirmeliyiz.
Özellikle teknoloji ve yapay zeka alanında yaşanan gelişmeleri takip etmemiz gerekiyor. Yapmakta olduğunuz mesleğin veya ileride yapmayı düşündüğünüz mesleğin bu yaşanan teknolojik gelişmelerden nasıl etkileneceğini düşünmelisiniz. Eğer teknolojiye karşı küsseniz yani düşünceniz olumsuzsa bu düşüncenizin değişmesinde fayda var. Bu geri kalmışlığı kapatmak adına seminerlere katılabilir, sertifikalar alabilir kendinizi daha da bilgi sahibi yapabilirsiniz. Özellikle dijital tasarım alanı ileride çok daha değerli hale gelebilir. İlgi ve alakanız varsa bu alanda kendinizi gelişmeye çalışmalısınız. Yan dal yapabilir çift ana dal programlarına dahil olabilir eğitiminizi ilerletebilirsiniz.
Ayrıca dijital sanatlar ve tasarımları bilim gibi alanlara yönelmeniz sizin için daha faydalı olacaktır. Robotik kodlama ve robotik gibi alanlarda eğitim almak, başlangıç düzeylerinde dahi olsanız içirikler üretecek seviyeye gelmeye bakın. Yaratıcı ve inovatif fikirler üretebilmeye bakın. Performansınızı ve potansiyelinizi düşürecek sürekli olumsuz(negatif) insanlardan uzak durmayı tercih edebilirsiniz. Olumsuz düşüncelere ve dedikodulara maruz kalmak örnek verilebilir. Ayrıca dijital kaynakların kullanılması, teknolojileri ile ilgili sosyal medyanın takip edilmesi ve iletişim konusunda becerilerinizi geliştirmeye çalışın.
Sürekli tekrar eden bazı iş güçlerinin yapay zekâya dönüştürülebileceğini unutmayın. Örneğin bir ürünün ayıklanması için iş gücü yerine robot kol ile nasıl yapılabileceğini düşünebilirsiniz. Böylelikle hem fikir yapınızda gelişmeler olacak hem de sektör hakkında bilgi edinmiş olacaksınız.
Ana dile yakın düzeyde İngilizce öğrenmek faydanıza olacaktır. Dünya gündemini ve teknoloji gelişmelerini de takip etmeniz gerekecektir. Eğer mesleğinizde gerekiyorsa farklı dillere de yönelebilir, öğrenebilirsiniz. Disiplinli olmak ve zamanınızı daha verimli kullanmak gibi odaklanma sürenizi arttırmayı öğrenmenizde faydalı olacaktır. Teknolojiyi ve özellikle internet, sosyal medya gibi zaman öldürücü platformlarda uzun süre zaman geçirmemeye dikkat edin. Geçiriyorsanız da zaman kontrolü yapmaya özen göstermelisiniz.